Muzeum
Historia muzeum
Dzieje Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie są od 1918 roku nierozerwalnie związane z losami Rzeczypospolitej. Szkoła nazywana niegdyś wzorcową, powstała by wychowywać oddanych społeczeństwu ludzi, była dwukrotnie w swych dziejach likwidowana. Wielu jej uczniów i profesorów oddało życie w czasie wojny i okupacji, część z nich była represjonowana także po 1945 roku. Mimo tych przeszkód w każdym okresie swego funkcjonowania cieszyła się dużą renomą i kształciła wybitnych uczniów, zasłużonych na wielu polach nauki, kultury i życia społecznego. Nie ma wątpliwości, że cały bagaż Tradycji, doświadczeń i historii Batorego wart jest zachowania i ciągłego poznawania. Taki jest cel istnienia Muzeum Szkolnego.
Muzeum Szkolne Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego powstało na przełomie lat 2001 i 2002. Zorganizował je i cały czas jest jego opiekunem prof. Marcin Miros, absolwent Batorego i nauczyciel historii.
Początki działalności były Muzeum, jak to zwykle bywa, skromne. Udało się przystosować jedną salę w podziemiach liceum. Tam zostały zgromadzone zbiory. Później pojawiły się gabloty i można było eksponować najciekawsze archiwalia i pamiątki. Bardzo szybko okazało się, że wystawa wzbudza szersze zainteresowanie. Od roku szkolnego 2003/2004 Muzeum, oprócz uczniów z Batorego, zaczęły zwiedzać także wycieczki prowadzone przez warszawskich przewodników śladami bohaterów „Kamieni na szaniec”. Liczba oprowadzanych grup stale się zwiększała i przed pandemią wynosiła około 250 rocznie. Łącznie do marca 2020 roku przyjęliśmy 2122 wycieczki. Przy średniej 40 osób w każdej grupie daje to prawie 85.000 zwiedzających! Działalność na taką skalę nie byłaby możliwa bez ogromnego zaangażowania uczniów-przewodników szkolnych. Są oni wizytówką Batorego i znakomicie wywiązują się ze swej roli. Wpisy w zeszycie wycieczek nie pozostawiają wątpliwości:
„Dziękujemy za piękną patriotyczną lekcję historii i wspaniałą atmosferę przydatną do obcowania z bohaterami Kamieni… na kartach powieści [tak we wpisie]” Gimnazjum ZS nr 1 w Goworowie 20.11.2004
„Stwierdziłyśmy, że chętnie powtarzałybyśmy trzecią klasę gimnazjum, aby poprawić swoje wyniki w nauce i dostać się do tej szkoły” Gimnazjum nr 5 z Piotrkowa Trybunalskiego 17.06.2005
„Dziękujemy za jedną z ciekawszych wycieczek, w jakich mieliśmy przyjemność brać udział. Niektórzy z nas (ja na pewno) jeszcze tu wrócą” Gimnazjum nr 92 Warszawa, 17.04.2015
„Wyjątkowi uczniowie są świadectwem wyjątkowej szkoły. W tym przypadku nie mogło być inaczej” Gimnazjum nr 3 w Mińsku Mazowieckim, 2018
Przez 21 lat istnienia Muzeum wycieczki oprowadzało ponad 150 uczniów.
Wiosną 2018 roku grupa przewodników szkolnych z dyrektor Barbarą Kordas oraz Marcinem Mirosem uczestniczyła w Międzynarodowej Konferencji Muzeów Szkolnych Państw Bałtyckich i Polski, w Rydze.
Muzeum organizuje szkolne obchody rocznicy Akcji pod Arsenałem, przygotowuje wystawy, okolicznościowe publikacje, współpracuje lub współpracowało z instytucjami zewnętrznymi takimi jak: Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Historii Polski, Muzeum Literatury, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Narodowy Bank Polski, Archiwum Akt Nowych. Od 2016 roku sponsoruje nagrodę dla maturzysty „Batoraka – Historyka”. Opiekun Muzeum wielokrotnie występował w mediach, w 2008 roku przygotował „Przewodnik po szkole” (we współpracy z nauczycielkami języka polskiego Joanną Jeziorską-Haładyj i Bożeną Praszczak), zaś na obchody stulecia album pt.: „Sto lat w Batorym. Szkoła imienia Stefana Batorego w fotografiach”.
Zbiory
Batorackie archiwa
Zbiory muzealne stale się powiększają. Wśród nich można znaleźć przedwojenne świadectwa, zeszyty z tajnych kompletów, legitymacje, gazetki, kroniki, pamiątki po niektórych nauczycielach i absolwentach. Spośród wielkiej liczby zdjęć zinwentaryzowanych jest prawie 900.
Do najciekawszych należą:
- Album zdjęć prof. Jana Olszewskiego ze zdjęciami z pierwszego roku istnienia Szkoły,
- „Firmowe” zeszyty szkolne roku 1939/40,
- Zeszyt z rysunkami wykonywanymi na lekcjach w roku 1938/39 – wśród sportretowanych „Zośka”, „Alek”, „Czarny Jaś”,
- Zdjęcie z podpisami Jana Rodowicza „Anody” oraz Mirona Zacherta Okrzanowskiego „Mirka”,
- Gazetki szkolne przed i powojenne – w tym komplet najdłużej wydawanej w Polsce okresu międzywojennego gazetki szkolnej „Ku słońcu”,
- Kroniki harcerskie z lat 1930 i 1934/35,
- Niemiecki plakat z balu maturalnego znaleziony na gruzach Szkoły.
Zwiedzanie
Zwiedzanie Szkoły i Muzeum jest możliwe po uprzednim kontakcie z opiekunem (patrz niżej). Wizyta trwa od 45 minut do godziny. W tym czasie uczniowie mogą zobaczyć tablice pamiątkowe (m.in. absolwentów poległych podczas wojny, kawalerów Orderu Virtuti Militari, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego), cokoły z kotwicami Polski Walczącej namalowanymi przez Alka Dawidowskiego w 1942 roku, wspaniale odnowioną aulę (której niedawno przywrócono wygląd sprzed wojny), zaś w Muzeum prezentację o Akcji pod Arsenałem.
Zwiedzanie odbywa się w ochraniaczach na buty. Na miejscu można skorzystać z toalety. Gości prosimy o ciszę, ponieważ szkoła cały czas normalnie funkcjonuje. Nie przyjmujemy wycieczek w czasie matur pisemnych.
Przyjazd warto zaplanować wcześniej. Szczególnie w okresie październik – listopad oraz marzec – kwiecień bardzo dużo szkół zwiedza Muzeum. Może się okazać, że zainteresowani nie będą mogli wejść do środka, ponieważ przyjmujemy tylko 2 grupy dziennie. W takim wypadku możemy zaoferować broszurkę z podstawowymi informacjami o „Kamieniach na szaniec”, miejscach pamięci w Batorym, Akcji pod Arsenałem i tekstem wypracowania Jana Gutta (wspomniany w lekturze batorak) z 1941 roku na temat istoty bohaterstwa (koszt 1 zł za egzemplarz – na pokrycie kosztów druku). Odwiedzających zaś prosimy o wpłacenie 150 złotych na Radę Rodziców.
Kontakt z opiekunem muzeum
Marcin Miros: kom. 661 644 278 (nie w czasie lekcji),
e-mail: marcinmiros@gmail.com lub przez sekretariat Szkoły: 0 22 628 21 01.
Konto bankowe dla muzeum (prowadzi RR):
Bank Zachodni WBK
06 1090 1043 0000 0001 3334 4509
Istotne zmiany:
Ze względu na odnowienie podłóg w całej Szkole uczestnicy wycieczek będą ją zwiedzali w kapciach nakładanych na buty. Ponieważ liczba kapci jest ograniczona, nie możemy oprowadzać zbyt wielu osób jednocześnie. Ma to duże znaczenie szczególnie w październiku oraz wiosną. Są to okresy wzmożonego ruchu wycieczkowego (w październiku 2009 roku w ciągu jednego dnia odwiedziło Batorego 7 grup). Dlatego bardzo prosimy o wcześniejsze rezerwowanie terminów. Może się boweim zdarzyć, że nie będziemy w stanie przyjąć grupy, która zgłosi się „w ostatniej chwili”.
Wycieczki niezapowiedziane będą przyjmowane tylko w hallu na parterze, jeśli względy organizacyjne na to pozwolą.
